Biti mangup u najboljem smislu te reči znači da posedujete veliko srce i plemenitu dušu. Biti bandit to je već odsustvo pameti i višak gluposti. Biti mafijaš to je nasleđe koje se decenijama neguje i sa sobom nosi mnogo rizika oplemenjenog oraganizovanošću grupe ljudi na čijem čelu je jako lukava, pametna, vrlo često nemilosrdna osoba. Jedan od najboljih primera te vrsti je sad već legendarni mafijaš Vito Đenoveze. Kada je krajem 1936 godine osetio da mu se sprema zamka zbog ubistava iz prethodnih godina,Vito Đenoveze odlučuje da spakuje 1.000.000 $ i ode iz Njujorka. Vito se iskrcava iz broda pravo u Napuljski zaliv i za novi dom bira gradić Nolu. Novca nije manjkalo, a imalo se gde potrošiti, pa je Don Vito kao najsigurniju investiciju odabrao Musolinijevu partiju. Posle podmićivanja uticajnih fašista, pojavljuje se na nekoliko skupova gde upoznaje Galeaza Ćana, Musolinijevog zeta i sina admirala Konstanca Ćana jednog od osnivača partije. Osim što su postali bliski prijatelji veruje se da je Vito mladog Galeaza snabdevao narkoticima i koristio njegov uticaj kako bi uspostavio distribuciju heroina od Italije ka SAD. Iako je Musolini skoro pa iskorenio mafioze na Siciliji, Vita Đenoveza i njegove ljude nije dirao upravo zbog njegovog uticaja u Americi. Tako mu je Vito izašao u susret naređujući mladom Karmajnu Galanteu da u dalekom Njujorku ubije novinara Karla Tresku koji je u novinama redovno blatio Musolinija. Osim sitnih ustupaka, procenjuje se da je Đenoveze donirao fašističkoj partiji više od 4 miliona dolara do kraja rata. To mu je donelo Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro, jednu vrstu viteškog ordena katoličke crkve kao i titulu commendatore. A onda su se Savezničke sile iskrcale na Siciliju. Don Vito je ponovo uradio dobru računicu i tako 1943 godine postao najistaknutiji borac protiv fašizma u Italiji i najbliži saradnik Savezničke Vlade. Na čelu te vlade nalazio se Čarls Poleti koji je pre služenja vojske bio gradonačelnik Njujorka. Đenoveze mu je na poklon dao luksuzni automobil Pakard Sedan. Uz pomoć korumpiranih pripadnika američke armije i sicilijanskog gangstera Kalođera Vicinija, Đenoveze uspostavlja najveće crno tržište mešovite robe u Italiji. Njegova pustolovina na Apeninskom poluostrvu završila se 1946 godine kada je do saveznika stiglo obaveštenje o Vitovoj umešanosti u ubistvo u Americi. Deportovali su ga nazad u Njujork gde su ga čekala vešala, ali Đenoveze se nije predavao njegovi ljudi su eliminisali svedoke. Jedan je ubijen u Nju Džerziju, drugi je pronađen mrtav u svojoj ćeliji. Svedočenje trećeg svedoka nesrećnog Ernesta Rupola nije bilo dovoljno da Đenoveze bude proglašen krivim. Don Vitone je oslobođen i mogao je da se posveti drugim poslovima i preuzimanju porodice Lućijano. Telo Ernesta Rupola je pronađeno 1964 godine na jednoj plaži u Kvinsu. Za noge su mu bili zakačeni betonski blokovi. Moglo bi se o ovoj temi pisati mesecima. Ovo je samo fragment iz života jednog legendarnog mafijaša koji je možda bio najpametniji među ostalim predstavnicima kriminalnog sindikata.
Tekst: Karlo Astrahan
Foto: Privatna arhiva